We hadden al Hilverdink en Hilb(e)rink (kijk hier maar: http://barthelgezocht.blogspot.com/2019/08/een-biografie-van-jan-jansen-hilverdink.html) En nu komt er ook nog een Waterink bij. Het moet niet gekker worden!
Dat wordt het dus wel en het is allemaal familie van de Nieboeren. Soms een beetje ver maar we zouden toch ook de randen van de familie opzoeken? Nou dan.
- Het Erve Waterink
- Jannes is gewhaarde
- Jannes erft
- En Jannes sterft
HET ERVE WATERINK
Kijk eens wat een aardig plaatje er staat op de website van de Stichting Historische Projecten uit Hardenberg (https://historischeprojecten.nl/geheugenvanhardenberg/oude-huisplaatsen/oude-huisplaatsen-in-oud-bergentheim/brinkweg-6/):
We zien hier het Erve Waterink, al bekend in 1438 en gelegen in het buurtschap Oud-Bergentheim bij Hardenberg. Ten noorden stroomt de rivier de Overijsselse Vecht.
Hier bestiert Jannes Jansen Waterink samen met zijn vrouw Geertjen Hendriks Scheper het erve. We kunnen dit lezen in de Volkstelling, die in 1748 is gehouden. 1) Zijn moeder Aeltien woont ook op het Waterink: we mogen dus aannemen dat vader Jan Roelofs Waterink al is overleden.
Jannes Waterink is net als Jannes Hilbrink, die getrouwd was met zijn achterkleindochter Janna Waterink 2) – gewhaarde van de marke Bergentheim maar daarover later meer.
Hij bezit dan een halve whaare in de marke. 3) We lezen in de markeboeken dat hij regelmatig de vergaderingen van de landeigenaren bijwoonde. 4) Of hij toen eigenaar was van het erve is niet bekend; wel moet hij land hebben bezeten, anders kon hij de vergaderingen niet hebben bijgewoond.
We maken een sprongetje in de tijd. Albert Jansen Waterink, kleinzoon van Jannes Waterink is al overleden 5) als zijn weduwe Hendrikjen Jentink in 1822 voor ƒ1.500 de helft van Erve Waterink weet te kopen. 6)
 |
| Zo ziet de achterzijde van 't Waterink er nu uit; de voorkant is privé (bron: Streetview) |
En dan gebeurt er iets vreemds. Na het overlijden van Hendrikjen Jentink in 1836 8) vererfde volgens de website van de Stichting Historische Projecten Hardenberg de boerderij op Jannes Hilbrinks vrouw Janna Waterink 9). Maar dat is niet juist want in een akte van verdeling van notaris Troost van 20 januari 1876 10) lezen we dat dochter Aaltje Hilbrink van Janna en Jannes het Waterink erft.
En die verdeling gebeurt pas 40 jaar na het overlijden van Hendrikjen Jentink! Jannes en Janna hebben dus wel op het Waterink gewoond en gewerkt maar waren geen eigenaar. Het erve maakte deel uit van de nalatenschap.
Waardeel of waar is de naam voor de eenheid van aandelen in een boermarke, de gemeenschappelijke bezittingen van een buurschap.
De zelfstandige boeren in een buurschap, en indien aanwezig ook de adel, de kerk of een klooster, konden waardelen bezitten. Eigenaars van een gewaard erf, zelfstandige boeren met meer dan een kwart waardeel (eigenerfden) werden "geërfde", “erfman” of “goedsheer” genoemd.
Ze vormden het bestuur van de marke, met de markerichter als voorzitter. Zelfstandige boeren met een kwart waardeel of minder werden keuters of katers genoemd; zij namen wel overeenkomstig de grootte van hun waardeel deel in de marke, maar waren niet vertegenwoordigd in het bestuur.
Door onderlinge huwelijken en leningen of anderszins konden (delen van) waardelen overgaan naar anderen. In de loop der tijd ontstonden hierdoor ingewikkelde eigendomsverhoudingen.
In de loop van de 19e eeuw werden de gemeenschappelijke gronden van de marken juridisch verdeeld over de waardeelhouders. Elke waardeelhouder kreeg een aandeel van de markegrond dat overeenkwam met zijn waardeel. Het eigendomssysteem met waardelen hield hierdoor op te bestaan.
%20via%20HCO%20im%20162%20aktenr.1544%20not.Willem%20Swam%20te%20Gramsbergen.JPG) |
| Uitsnede uit de akte zoals onderstaand bedoeld |
JANNES ERFT
Wat een aardig plaatje, zo langs de Overijsselse Vecht.
 |
| Bron: Streetview |
We zien hier het oude gemeentehuis van Ommen, waar notaris Troost de akte van verdeling van de nalatenschap van Albert Jansen Waterink en Hendrikjen Jentink opmaakt,
We lezen in die akte van 20 januari 1876 dat Jannes Hilbrink er een beetje naast zit. Wat erft hij dan wel want zijn eerder overleden vrouw Janna Waterink had immers recht op haar erfdeel.
Nou, hij krijgt de helft van het geïnventariseerde bezit van hem en zijn vrouw; de andere helft was immers al van hem. Dus: bouw- en hooiland voor ƒ 1.647 en diverse delen in geldleningen voor ƒ 1.010, totaal ƒ 2.657. En een erfdeel van zijn overleden zoon Jan Hendrik ƒ 324. Van het totaal van ƒ 35.000 (= de nalatenschap van zijn schoonouders). De rest gaat naar zijn schoonfamilie en zijn dochter Aaltje, die ook het Erve Waterink krijgt.
 |
| Ondertekening van bovengenoemde verkoopakte |
Reacties
Een reactie posten