Doorgaan naar hoofdcontent

Het Erve Scholten

MIJN ZUS HEET GERARDINA
Van wie heeft ze die mooie voornaam, vernoemd naar haar oma, tegenwoordig helaas in onbruik geraakt? We gaan eens kijken waar de naam in de familie voorkomt. Eerst even wat voorouders opzoeken: mijn moeder >>> oma Gerritdina Nieboer-Scholten >>> haar moeder Jennigjen Leusink >>> diens moeder Gerritdina Veurink en haar broer Jan Hendrik Veurink (straks meer over hem). Dus dat zijn  twee Gerritdina's. Er zijn er wel meer in de Hardenbergse tak, maar dat wordt te ingewikkeld. Volgens de Nederlandse Voornamenbank van het Meertensinstituut komt Gerardina en Gerritdina van Gerard, een Germaanse naam met de betekenis sterk met de speer en hard, sterk en stevig. En later een heiligennaam.

ERVE SCHOLTEN
We blijven bij oma's meisjesnaam Scholten. Hieronder zie je het Erve Scholten, een oude boerderij aan de Rheezerweg in Rheeze, Hardenberg:

Bron: Streetview

Op deze boerderij hebben jarenlang generaties Scholtens, Veurinks en Woertinks gewoond, allen (soms verre) familie van mijn moeder. En van haar broer en zussen, dus. Om het verband duidelijk te maken herhaal ik nog even het hierboven genoemde rijtje: onze oma Gerritdina Nieboer-Scholten >>> haar moeder Jennigjen Leusink >>> diens moeder Gerritdina Veurink en haar broer Jan Hendrik Veurink.

VAN SCHOLTEN NAAR WOERTINK
Omstreeks 1650 woonde er Geert Scholten, die getrouwd was met Geertje Berends. Zoon Berent Scholten (1684-1758) getrouwd met Hille Bolks uit Heemse volgde hem op. Zoon Gerrit Scholten (1722-1785?) eerst getrouwd met Derkje Veurink (1724-1749) uit Rheezerveen en later met Swaane Snijders (geb.1728) was de volgende generatie. Zoon Derk Scholten (1751-1801) getrouwd met Lubbegien Waterink (1753-1825) uit Brucht woonde daarna op Erve Scholten. Zoon Gerrit Jan Scholten (1784-1853) getrouwd met Zwaantje Veurink (geb.1794 in Rheeze) volgde zijn vader op. Ik denk dat het huwelijk kinderloos was want in de archieven zijn geen kinderen te vinden. En in het testament van Zwaantje zijn er legaten voor haar broers vastgelegd; de rest is voor Jennigje Veurink, de vrouw van haar neef Jan Hendrik Veurink. 1)

Een deel van de aangifte Successie van Zwaantje

Erve Scholten op de Kadasterkaart van 1832 2)

Deze Jan Hendrik Veurink, een zoon van Zwaantje's broer Lucas (lees hier meer over Lucas:    http://barthelgezocht.blogspot.com/2019/02/een-biografie-van-lucas-veurink-94-1791.html  ) nam de boel over en trouwde met Jennigje Veurink (1836-1897) uit Stegeren. Jan Hendrik overleed op 46-jarige leeftijd en Jennigje hertrouwde met Hendrik Jan Tempelman. In de Memories van Successie van Jan Hendrik en Jennigje vinden we dezelfde percelen land terug als die bij Zwaantje Veurink. 3) De zoon van Jan Hendrik, weer een Lucas Veurink geboren in 1870 en getrouwd met Willemina Woertink (geb.1876 gemeente Ommen) was de volgende generatie, waarna er geen Veurinks meer op het erve woonden. 4) Nu is er Houthandel Woertink gevestigd; ook familie?


Lucas Veurink en Willemina Woertink 5)

Dat men in goede doen was blijkt wel uit het feit dat voor menige bewoner van het erve een Memorie van Successie moest worden opgemaakt. Ook andere documenten geven aan dat er goed werd geboerd. Zo werd bovengenoemde Gerrit Scholten in 1751 voor ƒ 2.000 onroerend goed aangeslagen voor de taxatie van de 1000ste penning, een soort onroerendgoedbelasting. En daarmee was dat op één na het hoogste bedrag in het dorp Rheeze! 6)  En een jaar later was het weer raak: nu voor haardstedengeld (ook een soort onroerendgoedbelasting uit die tijd). 7) Onderstaand - in geel - een deel van het bezit in 1832 aan bouw- en hooiland van Gerrit Jan Scholten, bij elkaar een kleine twintig hectaren.

Bron: Hisgis

Bronnen:
1) Archiefnummer 0136.4 Memorie van successie kantoor Ommen Inventarisnummer 960 image 316 via Historisch Centrum Overijssel
2) Kadastrale kaart 1811-1832 minuutplan Ambt Hardenberg, Overijssel, sectie K, blad 06 MIN04023K06 via Beeldbank Cultureel erfgoed
3) Archiefnummer 0136.4 Memorie van successie kantoor Ommen Inventarisnummer 991 image 231/2 en Inventarisnummer 1012 image nummer  230/5via Historisch Centrum Overijssel
4) Het Boek van Rheeze en Diffelen blz. 181
5) Fotocollectie Historische Vereniging Hardenberg (met toestemming van H.J. Altena)
6) Taxatie 1000ste penning karspel Hardenbergh op 1751-07-29. Staten Archief, toegang 0003.1, inventarisnummer 2555, fiche 5  en Archief Santheuvel, toegang 281.1, inventarisnummer 126? pagina 334 en verder; transcriptie: Dinah Hesselink-Zweers ~ via Historischeprojecten.nl
7) Vuursteden (en Ovens) in Hardenbergh en Gramsbergen In bewerking Archief familie Santheuvel, Toegang 0281.1 inventaris 047  - vervaardigd door Dinah Hesselink-Zweers - via Historischeprojecten.nl


Reacties

Populaire posts van deze blog

Andries Derks Homan en Marchje Jans Lovise

  INHOUD : De Witte Wieven Auguste Rodin Vastgoed van Jan Hendrik Lovise Het verdwenen land Verkoop roerende goederen Levende have Bronnen   DE WITTE WIEVEN Het is mooi weer en we gaan een eindje fietsen.    Het landschap hier in het noorden van Drenthe is afwisselend: we zien percelen met dan weer landbouw, veeteelt en hier en daar wat bos. De wegen zijn smal maar doordat het erg stil is heb je daar geen last van.    Net als in het westen moet je opletten voor de razende racefietsers. De onvermijdelijke vlaggen op z’n kop ontbreken ook hier niet: ‘blauw wit rood, boer in nood’. De huidige bebouwing met fraaie bungalows afgewisseld met gerestaureerde oude boerderijen staat in schrille tegenstelling tot de armoe van vroeger.    We slaan een zijweg in maar dat het een onverstandige keuze is zal spoedig blijken. De weg wordt steeds smaller en hobbeliger en het terrein loopt langzaam op. Bovendien verdwijnt de zon achter de wolken en een kil oostenwindje voert een natte damp aan. Verde

De biografie van mijn vader Johannes Jacobus (Jan) Barthel (4) 1903-1968 deel 3

DE TWEEDE WERELDOORLOG Inleiding Bij het verzamelen van gegevens rond de familie blijven veel vragen onbeantwoord. Het is immers kort na de oorlog - maar ook nog lang daarna - niet gebruikelijk dat er uitgebreid wordt stilgestaan bij de oorlogsperiode. “Het land moet worden opgebouwd; de handen uit de mouwen!” is het parool. Natuurlijk wordt er door de oud-verzetsstrijders wel herdacht, maar alleen tijdens de herdenking op 4 mei en op de vergaderingen en bijeenkomsten van de Bond van Oud Illegale Werkers (BOIW), waarvan mijn vader lid is geweest. Verder wordt er vooral gezwegen. Veel oud-verzetsstrijders komen daardoor in psychische problemen en ook mijn vader ontkomt niet aan een naoorlogse depressie. Dat is vanwege mijn toen nog jonge leeftijd mij ontgaan; mijn zus weet daarover te vertellen. Eigenlijk is het in het licht van de vooroorlogse jaren opmerkelijk dat degenen, die het meeste durfden, die de meeste onderduikers helpen, de communisten en de gereformeerden zijn, uiterst

Ging Opa Barthel in de fout?

Vaak kom ik niet in Haarlem en als ik er ben mag ik graag door de Zijlstraat lopen. Als jochie op de HBS bracht ik voor ƒ0,25 per boek bestellingen rond voor een boekhandel uit die straat. Nieuwe boeken roken toen een beetje naar melkchocola soms, of naar vanille, niet zo chemisch zoals nu.   Een straat met geschiedenis, denk maar aan de overval op het distributiekantoor van mijn vader in 1944 http://barthelgezocht.blogspot.com/2018/08/de-biografie-van-mijn-vader-johannes_13.html . Via de Pandpoort liep ik ’s zaterdags naar de personeelsingang om mijn vader af te halen van zijn werk.    Pandpoort aan de Zijlstraat (Wikimedia, Publiek domein)   De straat komt uit op de Barteljorisstraat met het museum van Corrie ten Boom, ook vol geschiedenis. Mijn broer Wim en ik kochten in die straat onze rails voor de eerste opwindtreintjes van Fleischmann, later elektrisch.   In de Zijlstraat staat al eeuwenlang de herberg en verkooplokaal “De Gouden Leeuw”. De winkelpui beneden is vandaag de da