Ging Opa Barthel in de fout?

Vaak kom ik niet in Haarlem en als ik er ben mag ik graag door de Zijlstraat lopen. Als jochie op de HBS bracht ik voor ƒ0,25 per boek bestellingen rond voor een boekhandel uit die straat. Nieuwe boeken roken toen een beetje naar melkchocola soms, of naar vanille, niet zo chemisch zoals nu.

 

Een straat met geschiedenis, denk maar aan de overval op het distributiekantoor van mijn vader in 1944 http://barthelgezocht.blogspot.com/2018/08/de-biografie-van-mijn-vader-johannes_13.html. Via de Pandpoort liep ik ’s zaterdags naar de personeelsingang om mijn vader af te halen van zijn werk. 

 

Pandpoort aan de Zijlstraat (Wikimedia, Publiek domein)

 

De straat komt uit op de Barteljorisstraat met het museum van Corrie ten Boom, ook vol geschiedenis. Mijn broer Wim en ik kochten in die straat onze rails voor de eerste opwindtreintjes van Fleischmann, later elektrisch.

 

In de Zijlstraat staat al eeuwenlang de herberg en verkooplokaal “De Gouden Leeuw”. De winkelpui beneden is vandaag de dag onherkenbaar maar de eerste verdieping lijkt weer op de oude prenten. En op de tweede de tien jaar geleden gerestaureerde leeuw, omkijkend naar de vlammen vanwege een brand bij de buren en in oude glorie hersteld. De hele gevel werd in 2013 teruggeplaatst. 1) Ik durf geen foto te plaatsen hoe het er nu uit ziet.

 

Pentekening G.Kerkhoff naar foto van ca.1880 23 x 12 cm Met inzet: gevelsteen "de gouden Leeuw" (gekleurd) Dia aanwezig KHIU 8169 Identificatienummer: 53-001224 K (Noord-Hollands Archief)

 

Ik neem je mee naar 14 mei 1904, een warme, zonnige voorjaarsdag. 2) Daar staat hij, mijn opa Petrus Johannes Barthel, keurig in het pak. Wat zal hij gezweet hebben; maar niet alleen van de warmte.

 

Opa

 

In 1899 kocht hij een huisje aan de Oranjestraat 40 in Haarlem, leende wat geld en stond tegelijkertijd voor een zeker bedrag borg voor zijn vader. Tenslotte was hij meester-kleermaker. 3) En om onbekende redenen was hij niet meer in staat om aan zijn hypothecaire verplichtingen te voldoen.

 

Notaris Pierre François de Bordes was echter onvermurwbaar na alle aanmaningen: het huis ging onder de hamer. Bij de veiling in de Gouden Leeuw bracht het pand ƒ2.275 op en opa moest verkassen naar een huis een paar deuren verderop. 4) Voor een faillissement is hij gelukkig behoed. 

 

Wat een tragiek want opa was een echte vakman. Confectie kwam er bij hem niet in en de kinders zagen er altijd netjes uit.

 

Uiteindelijk komt hij met zijn gezin in de Spaanschevaartstraat 57 terecht. Krijgt hij in maart 1918 ook nog een huurverhoging van ƒ0,20 van ƒ3,25 naar ƒ3,45 per week voor zijn kiezen! 5)

Klik om te vergroten

Natuurlijk zijn al die nieuwe vondsten prachtig. Maar soms denk je wel eens: jammer dat ik dit soort dingen bij mijn eigen opa moet vinden. Of is het juist een uitdaging? De lezer mag het zeggen. 

BRONNEN:

1) Jaarboek 2002 Historische Vereniging Haerlem – Monumentenzorg Noord Hollands Archief

2) https://historisch-archief.nl/weerhistorie/14-05-1904 

3) Nieuw Notarieel Archief Haarlem Notaris P.F. de Bordes aktenummer 2189 en 2190 van 27 juli 1899 Koop- en hypotheekakte Oranjestraat 40 via Noord Hollands Archief

4) ) Nieuw Notarieel Archief Haarlem Notaris P.F. de Bordes aktenummer 5151 van 14 mei 1904 openbare verkoping Oranjestraat 40 via Noord Hollands Archief

5) Statistieken, adviezen en uitspraken van de huurcommissie te Schoten, 1917-1918 Archiefnummer 3077 Inventarisnummer 1114 via Noord Hollands Archief image 36