Dirk de Boer (1843-1901): schipper en koopman

PROLOOG

Mijn enige zus emigreerde in de vorige eeuw naar Canada. Zij ontmoette daar een Canadese emigrant met Hollandse achtergrond waarop zij viel. 

 

En zo geviel het dat zij nog even terugkeerde om van ons afscheid te nemen om zich definitief met haar de Bree te vestigen in dat verre land. 

We gaan eens kijken naar de belevenissen van de voorzaten van haar man. 

 

We gaan verder met Dirk de Boer (1843-1901)

 

INHOUD

• Een hard leven
• De herberg
• Witte kool, zuurkool en de schipper komt aan wal 
  

Zuurkool (Bron: Pixabay, Public domain)

 

EEN HARD LEVEN

De leefomstandigheden waarin de Langevelder tuinders hun brood moesten verdienen waren vaak zo zwaar dat gerust gesproken kan worden van een strijd om het bestaan 1) 

Door de gebrekkige hygiënische omstandigheden eiste de telkens terugkerende cholera daarnaast zijn slachtoffers. 2) Van de elf kinderen, die Dirk en zijn vrouw Neeltje Bakker kregen zouden er zes jong sterven en één levenloos worden geboren. 3) 

Dirk en Neeltje werden beiden niet oud (57 en 59 jaar). 4) We vinden ze hier in de familie:

 

DE HERBERG

Arie Kist en Neeltje Op 't Land van Dijk runden in Zuidscharwoude een aardige herberg de Roode Leeuw genaamd maar in 1911 sloopten ze de boel. 5) En na herbouw ziet het er nu zo uit.:

Bron: Streetview

Maar niet voordat notaris Mattheus Gouverne uit Alkmaar er zijn veiling hield op 20 maart 1889 waar diverse panden onder de hamer kwamen. 

Voor 2.070 gulden koopt Dirk twee panden in Zuidscharwoude waaronder één met een werkplaats. 6)

WITTE KOOL EN ZUURKOOL EN DE SCHIPPER KOMT AAN WAL
Mocht de lezer het nog niet weten: eerst was er witte kool en toen zuurkool. 

Pas in 1878 werd er in Noordscharwoude een zuurkoolfabriek opgericht, waar witte kool verwerkt werd tot zuurkool. Huismoeders deden dat zuurkool maken eerst zelf: laagje kool, beetje zout en dan weer een laagje enzovoorts.  

In 1878 is dus de eerste zuurkoolfabriek in gebruik genomen in Noordscharwoude. 7) 

Het is wel toevallig dat Dirk net in die tijd zijn schipperspet aan de kapstok heeft gehangen en koopman is geworden. We weten dit uit verschillende aktes uit de Burgerlijke Stand, die daar melding van maken. 

De gevel van de latere fabriek die er werd gebouwd bestaat nog en is gerestaureerd. Erachter staan nieuwe appartementen.

8)

Op wat voor soort schip Dirk de scepter zwaaide is niet bekend: in ieder geval niet bij de vissersvloot of de eigen handelschippers. 9) 

Tenslotte valt op hoe laag het onroerend goed werd getaxeerd voor de erfbelasting: nog geen tweeduizend gulden 10) terwijl er het dubbele voor is betaald. 11)

BRONNEN:
1) Van Otterplaat tot Groenveldsweid oktober 2012 bladzijde 41, het tijdschrift van de Stichting Langedijker Verleden
2) Wikipedia
3) diverse aktes van de Burgerlijke Stand
4) Burgerlijkse Stand Overlijden Broek op Langedijk akteummers 4 en 7
5) Van Otterplaat tot Groenveldsweid oktober 2009 bladzijde 11, het tijdschrift van de Stichting Langedijker Verleden
6) Notaris Gouverne 1879-1893 , inventarisnummer 65A, aktenummer 77 van 20 maart 1889 Alkmaar 1885-1905
7) Van Otterplaat tot Groenveldsweid 1998 bladzijde 17, het tijdschrift van de Stichting Langedijker Verleden
8) Gerestaureerde gevel van de voormalige Noordhollandsche Conservenfabriek in Noord-Scharwoude, Rijksmonumenten (Wikipedia)
9) Van Otterplaat tot Groenveldsweid 1999 bladzijde 10, het tijdschrift van de Stichting Langedijker Verleden
10) Memorie van Successie Kantoor Alkmaar 5/7528 van 15mei 1901 via Noord-Hollands Archief image 99
11) Notaris P.G. Duker 1879-1893, inventarisnummer 65A, aktenummer 228 van 25augustus 1880 Zuidscharwoude en Notaris Gouverne 1879-1893, inventarisnummer 65A, aktenummer 77 van 20 maart 1889 Alkmaar 1885-1905