Doorgaan naar hoofdcontent

Van de Bree naar Debree en weer terug

PROLOOG
Mijn enige zus emigreerde in de vorige eeuw naar Canada. Zij ontmoette daar een Canadese emigrant met Hollandse achtergrond waarop zij viel. 
 
En zo geviel het dat zij nog even terugkeerde om van ons afscheid te nemen om zich definitief met haar de Bree te vestigen in dat verre land. We gaan eens kijken naar de belevenissen van de voorzaten van haar man.
 
Om te beginnen met zijn vader, Arie de Bree (1901-1988)
 
 
INHOUD
  1. Broek op Langedijk
  2. De oudste veiling van Europa
  3. Arie de Bree gaat in dienst
  4. Arie de Bree gaat op reis
BROEK OP LANGEDIJK
Broek op Langedijk is een dorp in de provincie Noord-Holland. En voor de buitenlandse lezers, Nederland ligt hier, midden op de bol:
 
Bron: Google earth (click to enlarge)

Broek op Langedijk is een tuinbouwgebied; er wordt met name veel (witte) kool geteeld. Tot begin jaren 70 van de twintigste eeuw was het gebied volledig opgedeeld in kleine langwerpige eilandjes (akkertjes) die uitsluitend over het water bereikbaar waren.

De originele bebouwing bestaat uit een rij huizen aan beide zijden van de Dijk, met aan de westzijde nog een rij huizen die voor de verkaveling uitsluitend via smalle bruggetjes bereikbaar waren. 
 
Soms groeiden er halve woonwijken achter één zo'n bruggetje van nog geen meter breed. Met name bij verhuizen en brandbestrijding was de enige toegang dan over het water.

Bron: Streetview







De skuiten (vletten, boten) waren meestal van zwart geteerd staal met rode en groene accenten, vaak voorzien van een vaste dieselmotor. Schuiten zonder motor werden voortbewogen met de kloet, een houten vaarboom met een V-vormige onderkant die wel grip heeft in de klei maar niet blijft steken. 1)

 

Bron: Wikipedia (Schuit met witte kolen met tuinder onderweg naar de veiling te Broek op Langedijk, nagespeeld op zondag 18 juni 2006 in het Openluchtmuseum te Arnhem. Fotograaf J.A.C. de Kroon)


 
DE OUDSTE VEILING VAN EUROPA
In 1887 is in Broek op Langedijk de eerste groenteveiling bij afslag ontstaan, tevens de oudste van Europa. Eerst in de open lucht, kort daarna in een houten gebouw waar de schuiten met kool doorheen konden varen. 
 
Sinds de jaren '80 is de veiling als bedrijf opgenomen in wat later de Greenery werd. Het gebouw is vervolgens zonder veel aanpassingen een veilingmuseum geworden, de Broeker Veiling. 1)


Bron: Wikipedia (Broekerveiling. HTW)







 
ARIE DE BREE GAAT IN DIENST
Naast de genealogische gegevens kun je van Arie kun je in ieder geval maar één ding zeggen: er valt op het internet niets negatiefs over hem te vinden. 
 
Uit de Militie registers kunnen we opmaken dat hij maar een klein mannetje was. Nu waren de meeste mensen in die jaren niet zo lang en Arie stak met zijn één meter 67 bepaald niet boven de massa uit. 2)
 
De meeste jongens halen tegenwoordig al bijna de één meter tachtig hier maar de zonen van Arie bleven een beetje achter, hoewel ik dat van zoon Bertus niet zeker weet. Enfin, de gelovigen konden toch niet zien of er voor de broer van Bertus een omgekeerd leeg bierkratje op de kansel stond... 
 
Arie wist zich evenwel goed te handhaven bij het 1e Regiment Veldartillerie en bracht het in 1922 al tot wachtmeester. 3)
 
Militaire Stamboeken nrs. 51405-53727 1920-1924 via Familysearch image 96 (Click to enlarge)

ARIE GAAT EEN EINDJE VAREN

Vanwege de slechte economische situatie besluiten Arie en zijn vrouw Sijtje Kok in 1951 dat het mooi is geweest en op 15 maart stappen ze op het stoomschip Volendam van de Holland Amerika Lijn, op weg naar Canada . 4)

Stoomschip Volendam (Bron: Voorwaarts: sociaal-democratisch dagblad van 21 mei 1927, via de website van Delpher)


 
In de haven Halifax aangekomen (pier 21) gaan ze verder naar Edmonton, waar Arie als timmerman de kost verdient, zoon Kees met zich meenemend omdat hij de taal nog niet goed machtig is.

Op het hoogtepunt van zijn carriere - hij is dan aannemer - zal Arie nog een kerk bouwen, samen met zijn zoon Arie. De naam de Bree wordt Debree, Arie gaat Harry heten en Kees wordt Neal. Om maar zo snel mogelijk geintegreerd te raken. 

Later wordt dat voor wat betreft de achternaam weer teruggedraaid want anders kloppen de paspoorten niet. Zoon Bertus blijft trouwens in Broek.

Arie en Sijtje liggen begraven op Westlawn Memorial Gardens, Edmonton, Gedenkplek-ID 184661547. 5)

Bronnen:

1) Wikipedia
2) Militaire Lotingsregister 1921
3)  Militaire Stamboeken nrs. 51405-53727 1920-1924 via Familysearch image 96
4) De passagierslijsten van de emigrantenschepen van de Holland Amerika Lijn worden op dit moment online gezet op de website van het Stadsarchief Rotterdam, helaas nog niet die van het stoomschip Volendam.
5) de website van findagrave.com

Met dank aan het fenomenale geheugen van mijn zwager, de man van mijn zus.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Andries Derks Homan en Marchje Jans Lovise

  INHOUD : De Witte Wieven Auguste Rodin Vastgoed van Jan Hendrik Lovise Het verdwenen land Verkoop roerende goederen Levende have Bronnen   DE WITTE WIEVEN Het is mooi weer en we gaan een eindje fietsen.    Het landschap hier in het noorden van Drenthe is afwisselend: we zien percelen met dan weer landbouw, veeteelt en hier en daar wat bos. De wegen zijn smal maar doordat het erg stil is heb je daar geen last van.    Net als in het westen moet je opletten voor de razende racefietsers. De onvermijdelijke vlaggen op z’n kop ontbreken ook hier niet: ‘blauw wit rood, boer in nood’. De huidige bebouwing met fraaie bungalows afgewisseld met gerestaureerde oude boerderijen staat in schrille tegenstelling tot de armoe van vroeger.    We slaan een zijweg in maar dat het een onverstandige keuze is zal spoedig blijken. De weg wordt steeds smaller en hobbeliger en het terrein loopt langzaam op. Bovendien verdwijnt de zon achter de wolken en een kil oostenwindje voert een natte damp aan. Verde

De mezenkast Update 18 juli 2021

In maart kreeg ik voor mijn verjaardag een mooi cadeau: een minicamera voor de mezenkast in de lijsterbes in de achtertuin. Daar hebben we al jaren succesvolle broedsels van koolmezen.  Aanvankelijk bleef de kast dit jaar onbewoond vanwege de kou in de lente maar half april was het zo ver. Er werden wat takjes naar binnen gegooid, die af en toe weer werden verplaatst.   Hoopvol keken we regelmatig naar het scherm van de iPad: er gebeurde niets meer.   “Zeker opgevreten door de katten” , mopperden we, hoewel we toch een kattengordel om de stam van de boom hadden laten bevestigen.  Tot onze verbazing bleken de koolmezen vorige week toch weer aan het werk te zijn gegaan. Of het ging om het zelfde koppel is niet bekend. Ze hebben ten slotte geen rugnummer.   Intussen is er een laag van mos, kleine takjes en hondenhaar ontstaan, dat door het vrouwtje wordt verbouwd tot een nestje. We noemen haar Neeltje.  De rol van de man (Arie) is tot nu toe alleen die geweest van – mede - aangever van

Ik had een oom...

Lang geleden maakte de schrijver Godfried Bomans deel uit van een panel in het radioprogramma Kopstukken. Mensen uit het publiek konden hem vragen stellen en vaak begon Bomans na enkele seconden wachten met "Ik had vroeger een oom..." om daarmee zijn betoog te beginnen. Nu had ik vroeger óók een oom en die bezat een motor, kijk maar: We zien hier Hendrik Christiaan (Henk) Barthel, een broer van mijn vader. De motor is een 500CC TWN S uit 1925, topsnelheid 130 kilometer per uur; TWN staat voor Triumph Werke Nürnberg. Waarom nu dit verhaal? Welnu, onlangs wilden mijn oudste zoon en zijn vriend mijn gereedschapskist lenen om een oude motor aan de praat te krijgen, die de vriend op de kop had getikt. Na enig sleutelen was hij erin geslaagd en het één en ander is op film vastgelegd. Zet het volume van je luidsprekers maar wijd open en luister vooral naar de claxon. Enjoy!