Even kijken waar Roelof staat in de familie: Cornelis Barthel (dat ben ik) >>> mijn moeder Willempje Nieboer (5) >>> Hendrik Wilhelm Nieboer (10) >>> Elbert Nieboer (20) >>> Roelof Nieboer (40)
NIJKERK, DUS
Ach, we zijn toch weer terug in Nijkerk en laten van der Aa 1) even aan het woord:
“Door eene bekwame haven heeft NIJKERK vereeniging met de Zuiderzee, en kunnen daardoor de ingezetenen hun koorn, tabak en andere voortbrengselen, gemakkelijk naar elders verzenden. Ook handelen zij veel in de vetweiderij, waartoe zij bekwame gelegenheid hebben, door het weiland, ten Noorden dezer plaats gelegen, en de Arkenheem geheeten, hetwelk in de geheele Veluwe, in vruchtbaarheid niet geëvenaard wordt."
Zo, er viel dus genoeg te (be)werken en te vervoeren, ook over de Zuiderzee, nu IJsselmeer geheten en toen nog niet afgesloten door de Afsluitdijk. Bij zoon Elbert (20) hebben we al gezien dat de Nieboeren goed waren in het vervoeren van al die voortbrengselen van de Nijkerkers.
MENÉÉR NIEBOER
We gaan het niet weer hebben over het dienen in de Nationale Militie: Roelof nam gewoon een nummerverwisselaar in de armen en daarmee klaar.
En kijk, daar hebben we de Commissaris van de Vaart. Deze hoge ambtenaar zag toe op het scheepsverkeer in de Nijkerkse Arkervaart - de verbinding van Nijkerk met het IJsselmeer - en inde de Vaartbelastingen, welke hij afdroeg aan de (substituut-)ambtsontvanger.
De Commissaris van de Vaart was veelal tevens ambtsopzichter, commissaris van de postwagen naar Arnhem en (sedert 1793) collecteur en boekhouder van de waag 2).
De commissaris verbleef in het achterste deel van het Raadhuis, dus hij kon van daar uit goed de aankomende en vertrekkende schepen in de gaten houden. Belangrijk voor de stad was het beurtveer naar Amsterdam, dat o.a. door nogal wat schippers uit de familie Nieboer werd onderhouden. Al in 1843 was er een reglement tussen de beide steden, waarin nauwkeurige afspraken werden gemaakt over vaartijden, uiterlijk van de schepen, gedrag van de zeelieden, veertijden, wijze van verpakking van de goederen, de taak van de Commissaris van de Vaart, ja, zelfs waar er wel of niet gerookt mocht worden! 3).
De Commissaris had het er druk mee; zo vinden we in het Nijkerks archief een staat van goederen, aangekomen en vertrokken in en van Nijkerk uit het jaar 1886, netjes door hem ingevuld, ondertekend en door de burgemeester voor juistheid geaccordeerd. Een opsomming is bijna onmogelijk, zoveel soorten goederen de vaart passeerden. Wat dacht je van gedestilleerd, hazen, aardappelen uit Schiedam, Groningen en Leeuwarden; spanen, takkenbossen en huisvrouwboedels naar Huizen, Alkmaar en Leiderdorp; haring uit Zierikzee, zout uit Blokzijl en ga maar zo door. Ach, het was natuurlijk onze Roelof Nieboer, die Commissaris. Hij was getrouwd met Jacobje Jacobs Bast. Wat zal hij trots geweest zijn op zijn zoon Roelof, die hem kort na zijn dood opvolgde als Commissaris van de Vaart.
AFREKENEN
En ook voor Roelof komt het moment van afscheid. Op 9 april 1888 wordt de memorie van successie ingeleverd; hieruit blijkt dat zijn kinderen Jacob, Elbert, Peter, Roelof, Aaltje, Maria en Neeltje - Klaas was al eerder overleden - ieder een achtste ontvangen. Hieruit volgt dat Jannetje dus was overleden en haar drie kinderen ontvangen ieder een twintigste deel. Dat alles natuurlijk nadat er rekening was gehouden met de helft voor de weduwe van Roelof. De nalatenschap was als volgt: 4)
Waarde huis aan de Kolkstraat Wijk B nummer 823 en 825
groot 21 roeden en 90 ellen ƒ 1.400
Lichamelijke roerende goederen ƒ 650
Kontanten ƒ 150
Een lening uit 1855 op 500 zilveren roebels
à 86% waarde ƒ 1.725
97 dagen rente à 5% ƒ 27,50 ƒ 1.752,50
Oostenrijkse obligaties à 65,5% 432,30
9 dagen rente à 5% -,825
Totaal ƒ 4.385,625
waarvan de helft moest worden verdeeld ƒ 2.192,8125
En dat alles in guldens natuurlijk.
En zoals gezegd dienen dus de kinderen op negen april 1888 de memorie van aangifte voor de successierechten in. Daarbij werd het erfdeel, zoals genoemd in de memorie van haar man, gelijkluidend verdeeld. Zoon Peter koopt dan uiteindelijk het vastgoed dat in 1924 door vererving over gaat in handen van Jacobje en Aaltje Nieboer, kleinkinderen van Jacobje Bast en de tantes van mijn moeder dus. Vandaar dat ik de percelen op het minuutplan sectie B meteen herkende als zijnde o.m. de winkel aan de Kolkstraat en de tuin van mijn oudtantes. 4)
Bronnen
1) Abraham Jacob van der Aa (Amsterdam, 7 december 1792 – Gorinchem, 21 maart 1857) was een Nederlandse letterkundige, die voornamelijk bekend is geworden door zijn Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden en door zijn Biographisch Woordenboek der Nederlanden. (Wikipedia)
2) Gelders Archief 10 001 Ambtsbestuur Nijkerk, 1680-1813 1.1.2.3
3) “Reglement voor het Beurtveer tusschen Amsterdam en Nijkerk 1843” via Google
4) Gelders Archief, 0033 Memories van Successie Kantoor Nijkerk
NIJKERK, DUS
Ach, we zijn toch weer terug in Nijkerk en laten van der Aa 1) even aan het woord:
“Door eene bekwame haven heeft NIJKERK vereeniging met de Zuiderzee, en kunnen daardoor de ingezetenen hun koorn, tabak en andere voortbrengselen, gemakkelijk naar elders verzenden. Ook handelen zij veel in de vetweiderij, waartoe zij bekwame gelegenheid hebben, door het weiland, ten Noorden dezer plaats gelegen, en de Arkenheem geheeten, hetwelk in de geheele Veluwe, in vruchtbaarheid niet geëvenaard wordt."
Zo, er viel dus genoeg te (be)werken en te vervoeren, ook over de Zuiderzee, nu IJsselmeer geheten en toen nog niet afgesloten door de Afsluitdijk. Bij zoon Elbert (20) hebben we al gezien dat de Nieboeren goed waren in het vervoeren van al die voortbrengselen van de Nijkerkers.
MENÉÉR NIEBOER
We gaan het niet weer hebben over het dienen in de Nationale Militie: Roelof nam gewoon een nummerverwisselaar in de armen en daarmee klaar.
En kijk, daar hebben we de Commissaris van de Vaart. Deze hoge ambtenaar zag toe op het scheepsverkeer in de Nijkerkse Arkervaart - de verbinding van Nijkerk met het IJsselmeer - en inde de Vaartbelastingen, welke hij afdroeg aan de (substituut-)ambtsontvanger.
 |
| De Arkervaart (Bron: Topotijdreis 200 jaar topografische kaarten) |
De Commissaris van de Vaart was veelal tevens ambtsopzichter, commissaris van de postwagen naar Arnhem en (sedert 1793) collecteur en boekhouder van de waag 2).
 |
| De Havenkom met rechts het raadhuis (Bron: Archief Gemeente Nijkerk/ GvdVeen) |
De commissaris verbleef in het achterste deel van het Raadhuis, dus hij kon van daar uit goed de aankomende en vertrekkende schepen in de gaten houden. Belangrijk voor de stad was het beurtveer naar Amsterdam, dat o.a. door nogal wat schippers uit de familie Nieboer werd onderhouden. Al in 1843 was er een reglement tussen de beide steden, waarin nauwkeurige afspraken werden gemaakt over vaartijden, uiterlijk van de schepen, gedrag van de zeelieden, veertijden, wijze van verpakking van de goederen, de taak van de Commissaris van de Vaart, ja, zelfs waar er wel of niet gerookt mocht worden! 3).
 |
| Reglement voor het Beurtveer art.14 blz.7 |
De Commissaris had het er druk mee; zo vinden we in het Nijkerks archief een staat van goederen, aangekomen en vertrokken in en van Nijkerk uit het jaar 1886, netjes door hem ingevuld, ondertekend en door de burgemeester voor juistheid geaccordeerd. Een opsomming is bijna onmogelijk, zoveel soorten goederen de vaart passeerden. Wat dacht je van gedestilleerd, hazen, aardappelen uit Schiedam, Groningen en Leeuwarden; spanen, takkenbossen en huisvrouwboedels naar Huizen, Alkmaar en Leiderdorp; haring uit Zierikzee, zout uit Blokzijl en ga maar zo door. Ach, het was natuurlijk onze Roelof Nieboer, die Commissaris. Hij was getrouwd met Jacobje Jacobs Bast. Wat zal hij trots geweest zijn op zijn zoon Roelof, die hem kort na zijn dood opvolgde als Commissaris van de Vaart.
 |
| Een deel van de staat van goederen van in Nijkerk aangekomen en verzonden goederen |
AFREKENEN
En ook voor Roelof komt het moment van afscheid. Op 9 april 1888 wordt de memorie van successie ingeleverd; hieruit blijkt dat zijn kinderen Jacob, Elbert, Peter, Roelof, Aaltje, Maria en Neeltje - Klaas was al eerder overleden - ieder een achtste ontvangen. Hieruit volgt dat Jannetje dus was overleden en haar drie kinderen ontvangen ieder een twintigste deel. Dat alles natuurlijk nadat er rekening was gehouden met de helft voor de weduwe van Roelof. De nalatenschap was als volgt: 4)
Waarde huis aan de Kolkstraat Wijk B nummer 823 en 825
groot 21 roeden en 90 ellen ƒ 1.400
Lichamelijke roerende goederen ƒ 650
Kontanten ƒ 150
Een lening uit 1855 op 500 zilveren roebels
à 86% waarde ƒ 1.725
97 dagen rente à 5% ƒ 27,50 ƒ 1.752,50
Oostenrijkse obligaties à 65,5% 432,30
9 dagen rente à 5% -,825
Totaal ƒ 4.385,625
waarvan de helft moest worden verdeeld ƒ 2.192,8125
En dat alles in guldens natuurlijk.
 |
| Blad 3 van de Memorie van Successie |
En zoals gezegd dienen dus de kinderen op negen april 1888 de memorie van aangifte voor de successierechten in. Daarbij werd het erfdeel, zoals genoemd in de memorie van haar man, gelijkluidend verdeeld. Zoon Peter koopt dan uiteindelijk het vastgoed dat in 1924 door vererving over gaat in handen van Jacobje en Aaltje Nieboer, kleinkinderen van Jacobje Bast en de tantes van mijn moeder dus. Vandaar dat ik de percelen op het minuutplan sectie B meteen herkende als zijnde o.m. de winkel aan de Kolkstraat en de tuin van mijn oudtantes. 4)
 |
| Minuutplan Kadaster Nijkerk sectie B blad 03 |
Bronnen
1) Abraham Jacob van der Aa (Amsterdam, 7 december 1792 – Gorinchem, 21 maart 1857) was een Nederlandse letterkundige, die voornamelijk bekend is geworden door zijn Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden en door zijn Biographisch Woordenboek der Nederlanden. (Wikipedia)
2) Gelders Archief 10 001 Ambtsbestuur Nijkerk, 1680-1813 1.1.2.3
3) “Reglement voor het Beurtveer tusschen Amsterdam en Nijkerk 1843” via Google
4) Gelders Archief, 0033 Memories van Successie Kantoor Nijkerk
Reacties
Een reactie posten